Tìm hiểu về mô hình Canvas và cách áp dụng cho shop bán hàng

Mô hình Canvas là một trong những công cụ hỗ trợ chủ shop online lên kế hoạch bán hàng dài  hạn, hướng đến sự phát triển ổn định và bền vững. Vậy thực chất Canvas là gì và cách ứng dụng như thế nào? Bài viết sau đây sẽ giúp người bán giải đáp mọi thắc mắc một cách dễ hiểu nhất.

1. Mô hình Canvas là gì?

Xây dựng mô hình kinh doanh Canvas (tên tiếng Anh: Business Model Canvas) là cách giúp chủ shop có góc nhìn toàn diện về tất cả yếu tố cần thiết khi bán hàng như nhân công, đối thủ cạnh tranh, sản phẩm… Nhờ đó, người bán có thể chủ động lên kế hoạch quảng cáo, kinh doanh phù hợp với tình hình thực tế của shop cũng như quản lý, đánh giá hiệu suất hoạt động thuận lợi.

Mô hình này được trình bày ở dạng bảng gồm 9 ô, tương ứng với 9 yếu tố trọng điểm trong kinh doanh.

9 yếu tố quan trọng của hoạt động kinh doanh tạo thành mô hình Canvas.

2. Lợi ích khi áp dụng mô hình Canvas trong bán hàng

Mô hình Business Model Canvas mang lại một số lợi ích nổi bật cho các cửa hàng (nhất là shop mới) như:

• Hiểu rõ được các hạng mục cần có trong kinh doanh: Mô hình chỉ tập trung phân tích những yếu tố quan trọng nhất khi bán hàng thay vì lan man sang các phần không trọng điểm. Điều này giúp chủ shop nắm mọi thông tin cơ bản nhanh chóng để định hướng kinh doanh phù hợp.

• Phát triển kế hoạch bán hàng, tiếp thị hiệu quả hơn: Vì mô hình thể hiện 9 yếu tố cơ bản nhất khi kinh doanh online lẫn offline nên chủ shop hiểu rõ điểm mạnh, hạn chế và cơ hội của thương hiệu, sản phẩm. Từ đó, người bán cân nhắc lựa chọn phương án quảng bá tối ưu, vừa tiết kiệm chi phí, vừa mang lại hiệu quả cao.

• Dễ thực hiện, thích hợp cho shop mới kinh doanh: Chủ shop có thể tự xây dựng mô hình kinh doanh Canvas dựa trên tình hình thực tế nên không tốn quá nhiều kinh phí. Đồng thời, tất cả yếu tố tạo thành mô hình đều rất thân thuộc nên shop có khả năng thực hiện thành công cao.

Xem thêm: Gợi ý các mô hình kinh doanh khởi nghiệp shop mới 

3. Tìm hiểu 9 yếu tố của mô hình kinh doanh Canvas

Mô hình Canvas mẫu được trình bày như sau:

Tổng hợp các yếu tố tạo ra mô hình kinh doanh Canvas

3.1. Customer segments (Phân khúc khách hàng mục tiêu) – CS

Phân khúc khách hàng mục tiêu trong mô hình Business Canvas là phạm vi khách hàng mà chủ shop mong muốn tiếp cận và cung cấp sản phẩm. Thông qua phân tích yếu tố CS trong mô hình, chủ shop dễ dàng thấu hiểu nhu cầu của khách hàng để đưa ra chiến lược kinh doanh hợp lý.

Các câu hỏi phổ biến giúp tìm ra nhóm khách hàng phù hợp là:

• Shop muốn bán sản phẩm cho ai?

• Khách hàng mục tiêu đã biết về sản phẩm chưa?

• Khách hàng nghĩ gì về sản phẩm?

3.2. Value Propositions (Tuyên bố giá trị) – VP

Tuyên bố giá trị là tất cả lý do mà khách hàng đưa ra khi lựa chọn sản phẩm của shop thay vì đối thủ cạnh tranh. Hiểu rõ điều này, người bán có thể phát huy điểm nổi bật, được người mua yêu thích và chủ động khắc phục điểm chưa tốt giúp sản phẩm hoàn thiện hơn dựa trên mẫu Business Model Canvas.

Chủ shop có thể dựa vào một số câu hỏi gợi ý bên dưới để xác định:

• Sản phẩm giải quyết vấn đề nào của khách hàng?

• Tại sao khách hàng mua sản phẩm đó?

• Khách hàng phản hồi về sản phẩm như thế nào?

• Điểm nổi bật của sản phẩm ở shop so với các đơn vị cung cấp khác là gì?

3.3. Channels (Kênh phân phối) – CH

Mô hình kinh doanh Business Model Canvas hoàn chỉnh không thể thiếu kênh phân phối. Đây là tập hợp tất cả cá nhân, tổ chức tham gia trực tiếp vào quá trình đưa sản phẩm từ người bán đến người mua, chẳng hạn như đại lý phân phối, mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, website bán hàng… 

Lựa chọn đúng kênh bán khi phân tích theo mô hình kinh doanh Canvas mẫu mang lại nhiều lợi ích tích cực cho shop như tăng độ phủ thương hiệu, tối ưu chi phí vận chuyển, gia tăng doanh thu tối đa… 

Các bước xây dựng kênh phân phối hiệu quả là:

• Bước 1: Xác định khách hàng mục tiêu.

• Bước 2: Lên danh sách tất cả các kênh bán tiềm năng.

• Bước 3: Đánh giá từng kênh phân phối theo mô hình SWOT để lựa chọn.

• Bước 4: Thực thi chiến lược kinh doanh trên mô hình đã chọn và theo dõi hiệu suất.

3.4. Customer Relationships (Mối quan hệ với khách hàng) – CR

Mối quan hệ với khách hàng là kết quả của toàn bộ quá trình người bán tiếp cận, tư vấn, bán hàng và chăm sóc người mua sau mua. Cụ thể hơn, chủ shop nên xây dựng kế hoạch thu hút khách hàng mới hiệu quả và giữ chân khách hàng cũ lâu dài nhằm tối ưu hóa vòng giá trị của họ, shop đạt doanh thu cao nhất.

Những cách tạo dựng mối quan hệ bền vững cùng khách hàng đơn giản là:

• Sẵn sàng lắng nghe mọi ý kiến của người mua hàng để cải tiến sản phẩm.

• Tối ưu trải nghiệm mua sắm bằng cách đơn giản hóa quy trình đặt hàng, thanh toán; dễ dàng mua hàng ở đa kênh bán; giải đáp thắc mắc nhanh chóng…

• Cải thiện quy trình vận chuyển nhanh chóng với chi phí tiết kiệm.

• Tổ chức chương trình khuyến mãi cho khách hàng cũ.

3.5. Revenue Streams (Luồng doanh thu) – RS

Dòng doanh thu trong mô hình Canvas là toàn bộ số tiền chủ shop thu về từ việc bán hàng (sau khi trừ hết chi phí cần thiết và thuế). Ban đầu, người bán có thể chỉ nhận một luồng doanh thu duy nhất (thông qua kinh doanh sản phẩm), nhưng về sau dần đa dạng hóa bằng cách gửi một phần tiền thu lại vào ngân hàng lấy tiền lãi, lấy một phần vốn đầu tư cho một shop khác, nhận cổ tức từ các khoản đầu tư… 

Theo đó, khi có nhiều luồng doanh thu, chủ shop nên cân nhắc đầu tư phần mềm quản lý bán hàng giúp kiểm soát dòng tiền chuẩn xác theo thời gian thực và xoay vòng vốn thuận lợi. 

3.6. Key Resources (Nguồn tài nguyên chính) – KR

Canvas mô hình kinh doanh không thể hoàn thiện nếu thiếu nguồn tài nguyên chính. Yếu tố được hiểu là tổng hợp mọi nguồn lực thiết yếu giúp shop vận hành ổn định và tăng độ cạnh tranh trên thị trường. Bao gồm nguồn lực vật lý (như tài nguyên môi trường sẵn có), nguồn lực tri thức (như giấy tờ khẳng định quyền sở hữu), nguồn nhân lực và tài chính. 

3.7. Key Activities (Hoạt động chính) – KA

Phân tích mô hình Canvas không thể bỏ qua yếu tố hoạt động chính. Khái niệm sử dụng để chỉ các hành động trọng điểm mà người bán cần duy trì và nâng cấp liên tục để việc kinh doanh diễn ra thuận lợi, thu lợi nhuận cao. Ví dụ, với các shop bán hàng online, hoạt động quan trọng là đăng bài, tư vấn và bán hàng cho khách.

3.8. Key Partnerships (Đối tác chính) – KP

Góp phần thúc đẩy kinh doanh ổn định, chủ shop nên chủ động phối hợp cùng những đối tác uy tín (hay đối tác chính). Chẳng hạn, shop bán quần áo cân nhắc chọn nơi nhập hàng tin cậy với chất lượng nguồn hàng tốt và dịch vụ vận chuyển chuyên nghiệp để người mua hài lòng về kiện hàng nhận được, tăng tỷ lệ giao thành công. 

Xem thêm: Bật mí top 8 mô hình kinh doanh mới lạ, tiềm năng

3.9. Cost structure (Cơ cấu chi phí) – CS

Mẫu mô hình Canvas hoàn chỉnh phải có thêm cơ cấu chi phí. Đây là thuật ngữ dùng để chỉ tất cả chi phí mà chủ shop phải theo dõi sát sao và phân bổ nguồn vốn sao cho phù hợp nhằm đảm bảo hiệu suất vận hành tốt như ý. 

Theo đó, có hai loại cơ cấu chi phí là chi phí cố định (như phí thuê mặt bằng, phí nhập hàng, tiền lương nhân viên, phí thuê đơn vị giao nhận…) và chi phí biến đổi (như phí thuê người đóng gói hàng khi có lượng hàng lớn, phí thuê đơn vị sản xuất sản phẩm…). 

Xem thêm: Chi phí cơ hội là gì? Hiểu đúng để duy trì doanh thu thuận lợi

4. Các công cụ, phần mềm hỗ trợ lập mô hình Canvas

Thay vì thực hiện theo cách vẽ trên giấy truyền thống, cách làm mô hình Canvas ngày nay có phần đơn giản hơn nhiều nhờ có sự hỗ trợ của những công cụ/phần mềm bên dưới:

• Strategyzer: Với giao diện đẹp mắt và thao tác sử dụng dễ dàng, chủ shop có thể sử dụng Strategyzer phân tích đặc điểm của shop theo mô hình Canvas chỉ trong vài phút.

• LivePlan: Đây là công cụ lên kế hoạch kinh doanh và dự đoán doanh thu hiệu quả dựa trên 9 yếu tố của Canvas. 

• Bizplan: Người bán thuận lợi xây dựng kế hoạch kế hoạch kinh doanh Canvas và theo dõi hiệu suất hoàn toàn trực tuyến.

• Canvanizer: Website hỗ trợ chủ shop phác thảo mọi ý tưởng kinh doanh và phân tích điểm mạnh, hạn chế, tiềm năng một cách trực quan. 

• Miro: Ứng dụng cho phép người bán và đội ngũ nhân viên cùng nhau xây dựng mô hình Canvas online, miễn phí.

5. Ví dụ về mô hình kinh doanh canvas

Dưới đây là ví dụ về mô hình Canvas của thương hiệu làm đẹp Good Day Skincare, được sáng lập bởi Châu Bùi:

Tuy là thương hiệu mỹ phẩm mới thành lập nhưng Good Day của Châu Bùi có rất nhiều điểm lợi thế.

Trên đây là tất cả thông tin cơ bản nhất về mô hình kinh doanh Canvas. Có thể thấy, ứng dụng mô hình này giúp chủ shop có kế hoạch bán hàng hiệu quả hơn, từ đó tăng khả năng chốt đơn thành công.

Các chủ đề liên quan:

• Kinh doanh theo mạng: Tổng hợp 8 điều shop mới nên cân nhắc
• Chiết khấu là gì? Mẹo giúp shop áp dụng chiết khấu bán hàng tối ưu
• Mô hình 5 áp lực cạnh tranh trên thị trường kinh doanh shop nên biết