9 bước lập kế hoạch kinh doanh đơn giản, có ví dụ dễ hiểu 2025

Nắm rõ các bước lập kế hoạch kinh doanh từ A đến Z mới nhất trong năm 2025 vô cùng quan trọng. Vì đây là bản phác thảo tất cả nội dung về thị trường, đối thủ, sản phẩm và định hướng phát triển, giúp chủ shop dễ dàng theo dõi, đánh giá hiệu suất để có hướng thay đổi thích hợp nhằm đạt được mục tiêu bán hàng thuận lợi. Nếu chưa biết bắt đầu từ đâu, dưới đây là gợi ý cho shop mới tham khảo. 

1. Bản kế hoạch kinh doanh là gì?

Theo Investopedia (website chuyên cung cấp kiến thức và thông tin về tài chính), bản kế hoạch kinh doanh là một tài liệu phác thảo các mục tiêu và các chiến lược để đạt được chúng. Shop có thể lập bản kế hoạch này theo tháng, quý hoặc năm.

Việc lập ý tưởng kinh doanh vô cùng cần thiết dù bạn kinh doanh nhỏ hay lớn.

2. Tại sao cần phải biết cách xây dựng kế hoạch kinh doanh? 

Việc lập bản kế hoạch kinh doanh vô cùng cần thiết bởi nó sẽ giúp bạn xác định mục tiêu và chiến lược hiệu quả hơn, đồng thời hỗ trợ bạn đưa ra các quyết định sáng suốt, hạn chế sự xuất hiện của các rủi ro,... Dưới đây là chi tiết những lợi ích sơ đồ kế hoạch kinh doanh 

2.1. Xác định mục tiêu và chiến lược hiệu quả hơn

Kế hoạch kinh doanh giúp làm rõ mục tiêu kinh doanh của bạn và các bước cần thiết để đạt được mục tiêu đó. Bản kế hoạch này đóng vai trò như một lộ trình, hướng dẫn bạn trong suốt quá trình kinh doanh và phát triển shop của mình.

2.2. Hỗ trợ đưa ra các quyết định sáng suốt

Kế hoạch kinh doanh cung cấp khuôn khổ để đưa ra quyết định sáng suốt về nhiều khía cạnh khác nhau: chiến lược thị trường, quản lý tài chính và phân bổ nguồn lực. Theo đó, kế hoạch kinh doanh giúp bạn xác định các vấn đề tiềm ẩn và giải pháp để khắc phục.

2.3. Hạn chế tối đa sự xuất hiện của rủi ro

Bằng cách phân tích những rủi ro tiềm ẩn, kế hoạch kinh doanh cho phép bạn phát triển các chiến lược giảm thiểu các rủi ro này, Điều này giúp bạn tự tin ứng phó trước những tình huống bất ngờ và giảm thiểu tối đa các tổn thất.

2.4. Thu hút nhà đầu tư

Các nhà đầu tư và bên cho vay thường yêu cầu một kế hoạch kinh doanh để đánh giá khả năng tồn tại và tiềm năng của shop. Dựa vào bản kế hoạch, bạn có thể trình bày ý tưởng kinh doanh của bản thân một cách rõ ràng để thu hút nhà đầu tư xuống tiền. 

2.5. Dễ dàng theo dõi và đo lường hiệu quả kinh doanh

Kế hoạch kinh doanh giúp đặt ra các mục tiêu rõ ràng và có thể đo lường được cho shop. Điều này cho phép bạn theo dõi tiến độ, xác định các yếu tố cần cải thiện.

Các sơ đồ kế hoạch kinh doanh sẽ giúp shop bạn đi đúng hướng và hạn chế rủi ro nhất có thể. 

3. Các bước lập kế hoạch kinh doanh chi tiết

Quá trình xây dựng phương án kinh doanh thường bao gồm 9 bước: Tìm ý tưởng, đặt mục tiêu, phân tích thị trường,... Cụ thể như sau: 

3.1. Bước 1: Tìm tòi ý tưởng kinh doanh độc đáo

Giữa thị trường cạnh tranh gay gắt, là một shop mới, các bạn cần có yếu tố tạo ấn tượng đặc biệt để khách hàng dễ nhớ tới mỗi khi có nhu cầu. Hiện tại, có rất nhiều ý tưởng kinh doanh mới mẻ bạn có thể tham khảo là bán đặc sản địa phương, mở mô hình coffee workshop, bán đồ handmade theo xu hướng (hoa len, kẽm nhung, hoa sáp,...), cửa hàng tạp hóa online, cây cảnh bỏ túi…

3.2. Bước 2: Đặt ra mục tiêu cần đạt được

Mục tiêu kinh doanh là “kim chỉ nam” cho shop phát triển sản phẩm/dịch vụ và định hướng bán hàng thích hợp nhằm đạt doanh số như mong đợi. Tuy nhiên, người bán phải biết cách xác định mục tiêu sao cho khả thi, vừa sức. 

Gợi ý cho bạn đọc cách lập kế hoạch kinh doanh chi tiết thông qua việc chia nhỏ từng giai đoạn, ví dụ: 

• Trong 6 tháng đầu tiên, shop nên thu hồi vốn.
• Trong 12 tháng tiếp theo, kênh bán hàng chính cần đạt ít nhất 5000 người theo dõi thực và có thể mở rộng thêm 1 - 2 kênh bán khác. 
• Sau 2 năm vận hành, danh sách khách hàng trung thành (tức số khách hàng quay trở lại mua lần 2, lần 3...) tối thiểu 500.

Xác định mục tiêu bán hàng là một trong các bước lập phương án kinh doanh cần thiết.

Xem thêm: Thị trường mục tiêu là gì và những điều shop cần biết

3.3. Bước 3: Phân tích thị trường

Nghiên cứu thị trường, đối thủ cạnh tranh và khách hàng mục tiêu để hiểu rõ môi trường kinh doanh. Trường hợp sau khi phân tích thị trường nhưng cảm thấy ý tưởng và mục tiêu kinh doanh không còn phù hợp nữa, bạn có thể quay lại bước đầu tiên. 

3.4. Bước 4: Lập biểu đồ SWOT - "Biết mình, biết ta"

SWOT là viết tắt của bốn yếu tố cơ bản cấu thành mô hình phân tích tình hình kinh doanh cơ bản, gồm Strengths (Điểm mạnh), Weaknesses (Điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats (Thách thức). Thông qua ma trận SWOT, shop có góc nhìn khách quan nhất về ưu điểm, nhược điểm của mình và nhận định cơ hội, thách thức của sản phẩm dự định kinh doanh sắp tới để đưa ra định hướng bán hàng hợp lý nhất. 

Dưới đây ví dụ về SWOT trong quá trình lập kế hoạch kinh doanh online đồ ăn healthy của sinh viên đại học cho bạn đọc tham khảo:

• Điểm mạnh (S): Người bán có khả năng thừa hưởng công nghệ và bắt kịp xu hướng mới nên dễ dàng quảng cáo sản phẩm, thương hiệu online. 
• Điểm yếu (W): Đây là một thương hiệu mới, chưa được nhiều người biết đến và tin tưởng. 
• Cơ hội (O): Nhu cầu mua sắm online ngày một tăng cao và shop dễ dàng mở cửa hàng trực tuyến mà không mất nhiều chi phí đầu tư mặt bằng, nhân viên, nội thất… 
• Thách thức (T): Phải tìm kiếm nguồn nhập hàng giá tốt, bảo đảm an toàn cho sức khỏe và liên tục cập nhật xu hướng thực phẩm yêu thích của khách hàng.  

3.5. Bước 5: Xác định mô hình hình kinh doanh và kênh bán hàng cụ thể

Có rất nhiều mô hình kinh doanh cho người bán lựa chọn như mở cửa hàng trực tiếp, kinh doanh trên website bán hàng, mở shop trên các sàn thương mại điện tử hoặc kiếm thêm nguồn thu bằng tiếp thị liên kết Affiliate hoặc hình thức Dropshipping… Mỗi hình thức sẽ có ưu và nhược điểm riêng nên shop mới hãy cân nhắc kỹ lưỡng tùy theo định hướng phát triển, nguồn vốn sẵn có, đặc điểm khách hàng mục tiêu.

Xem thêm: TOP các mô hình kinh doanh mới lạ, hốt bạc trong tương lai

3.6. Bước 6: Lập kế hoạch quản lý tài chính

Trong các bước lập kế hoạch kinh doanh, không thể bỏ qua quản lý tài chính. Hoạch định chi phí kinh doanh (khoản phí mà shop bắt buộc đầu tư để vận hành cửa hàng) chi tiết giúp chủ shop xác định số vốn ban đầu, kiểm soát dòng tiền thuận lợi và cân nhắc tối ưu chi phí không cần thiết. Theo đó, các loại phí cố định shop cần nắm là vốn nhập hàng, chi phí vật liệu đóng gói và phí vận chuyển. 

Sau khi xác định cụ thể khoản tiền, người bán xem xét khả năng tài chính hiện tại có thể chi trả hết các chi phí trên không. Nếu không thì bạn cân nhắc kêu gọi nguồn vốn từ người thân, gia đình, vay ngân hàng… để bắt đầu hoạt động kinh doanh càng sớm càng tốt. Ngoài ra đừng quên ước tính doanh thu và thời gian lấy lại vốn, từ đó điều chỉnh lại chi phí kinh doanh ban đầu cho hợp lý.

3.7. Bước 7: Lập kế hoạch Marketing

Là shop mới bắt đầu kinh doanh, nếu muốn được nhiều khách hàng tiềm năng biết đến, xây dựng kế hoạch quảng cáo chuẩn xác rất cần thiết. Theo đó, trước tiên, người bán nên hiểu rõ sản phẩm/dịch vụ, ngân sách, đối tượng khách hàng và mục tiêu của mình. Cụ thể:

• Xác định điểm mạnh của sản phẩm: Điểm khác biệt của mặt hàng là yếu tố mà chủ shop phải nêu bật cho khách hàng tiềm năng nắm rõ, từ đó dễ dàng đưa ra quyết định mua sắm. Chẳng hạn như giá thành tiết kiệm, cho phép đổi - trả, cam kết hàng chính hãng, tổ chức chương trình khuyến mãi độc quyền từ hãng…  
• Phân tích đối tượng khách hàng, nhân khẩu học: Tìm hiểu đặc điểm khách hàng mục tiêu và nhân khẩu học của họ giúp chủ shop chọn hướng tiếp cận cũng như lên kế hoạch tiếp thị chuẩn xác. Ví dụ, nếu kinh doanh mặt hàng Mẹ và Bé thuộc phân khúc cao cấp, shop có thể hướng đến đối tượng nữ trong độ tuổi 25 - 44, sinh sống tại các tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội hoặc TP.HCM và có thu nhập trung bình trở lên
• Tìm hiểu các đối thủ cạnh tranh trên thị trường: Người bán nắm được điểm mạnh, điểm yếu của từng đơn vị cạnh tranh để có hướng phát triển thích hợp, tốt nhất cho cửa hàng. Giả sử, khi chủ shop kinh doanh nhóm sản phẩm Mẹ và Bé, hãy tham khảo cách thức hoạt động của những thương hiệu nổi tiếng trong ngành như ConCung, Kidsplaza, Bibo Mart, TutiCare… 
• Dự đoán xu hướng thị trường trong thời gian tới: Shop cũng đừng quên tìm hiểu sở thích, thói quen mua sắm của khách hàng những năm gần đây. Qua đó, người bán dự đoán chính xác mặt hàng nào có tiềm năng sinh lời cao nhất trong tương lai và đánh giá tiềm năng của những hàng hóa hiện tại của cửa hàng. 
• Chọn hình thức quảng cáo thích hợp: Tùy theo kinh phí sẵn có, chủ shop lựa chọn cách thức quảng bá sản phẩm/dịch vụ phù hợp. Ví dụ, nếu shop mới không có nhiều chi phí đầu tư quảng cáo thì có thể cân nhắc những công cụ điều hướng (seeding) miễn phí (như Fplus, Sniper Seeding Facebook,  Portent…) hay phân tích đặc trưng khách hàng free (như Brand24, Iconosquare, Analisa…). 

Xem thêm: Chiến lược kinh doanh online chốt hàng trăm đơn mỗi ngày

Shop mới an tâm lên đơn, vì có GHN “kề vai sát cánh” Khi áp dụng thành công kế hoạch Marketing và shop có lượng đơn ổn định, lựa chọn đơn vị vận chuyển uy tín mang kiện hàng đến tay người nhận nhanh chóng, an toàn là điều hết sức cần thiết, giúp khách hàng an tâm hơn về chất lượng dịch vụ của shop. Hiểu rõ điều này, GHN không ngừng hoàn thiện chất lượng dịch vụ và sẵn sàng “chiều lòng” các shop bằng các ưu điểm nổi bật sau: Bảng giá GHN hợp lý: Chỉ từ 15.500 đồng/đơn (hàng thường) và 4.000 đồng/kg cho 20kg đầu tiên (hàng nặng). Thời gian giao hàng nhanh chóng: GHN cam kết tốc độ giao hàng “nhanh như chớp” (chỉ 24h cho đơn nội thành và 1  -  2 ngày) cho đơn liên tỉnh.  Nhiều tính năng hỗ trợ shop: GHN còn hỗ trợ Giao 1 phần - Trả 1 phần với mặt hàng thời trang, tính năng cảnh báo chống boom hàng, giao thất bại - thu tiền hộ,... Không chỉ có tốc độ vận chuyển nhanh, GHN còn có tính năng Giao 1 Phần - Trả 1 Phần để shop hạn chế bị bom hàng. >> Để tận hưởng đa dạng các đặc quyền từ GHN, shop hãy đăng ký tài khoản tại https://sso.ghn.vn/v2/ssoLogin

3.8. Bước 8: Lập kế hoạch quản lý nhân sự

Ở giai đoạn đầu, một mình người bán có thể “thầu” tất cả các công đoạn để tiết kiệm chi phí. Thế nhưng, khi lượng đơn ngày một tăng, shop được nhiều người biết hơn, chủ shop cân nhắc thuê thêm nhân viên và phân phối vị trí hợp lý đảm bảo hiệu suất vận hành tốt nhất, đặc biệt là mùa mua sắm như Black Friday, Lễ, Tết…

3.9. Bước 9: Tổng hợp và hoàn thiện kế hoạch kinh doanh

Sau khi trải qua tất cả các bước lên kế hoạch kinh doanh như trên, việc cuối cùng mà shop cần thực hiện là tổng hợp và kiểm tra lại thông tin cẩn thận. Sau đó, chủ shop bắt đầu triển khai, theo dõi hiệu suất và điều chỉnh thích hợp. 

4. Các tiêu chí khi lập kế hoạch kinh doanh cá nhân hoặc sản phẩm cụ thể

Kế hoạch kinh doanh không chỉ là công cụ quan trọng cho bạn quản lý shop hiệu quả và thu hút đầu tư. Một kế hoạch kinh doanh tốt sẽ mô tả rõ ràng:

• Tóm tắt điều hành: Phác thảo ý tưởng kinh doanh, mục tiêu và lợi thế cạnh tranh.
• Mô tả doanh nghiệp: Chi tiết về loại hình doanh nghiệp, lịch sử và cấu trúc pháp lý.
• Sản phẩm hoặc dịch vụ: Mô tả sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp.
• Phân tích thị trường: Phân tích thị trường mục tiêu, khách hàng tiềm năng và cạnh tranh.
• Chiến lược và thực hiện: Kế hoạch tiếp thị, bán hàng và các chiến lược phát triển.
• Kế hoạch tổ chức và quản lý: Cấu trúc tổ chức, đội ngũ quản lý và nhân sự.
• Dự báo tài chính: Dự báo doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền và phân tích điểm hòa vốn.
• Phân tích rủi ro: Đánh giá các rủi ro tiềm ẩn và kế hoạch ứng phó.

5. Các quy tắc chính cho kế hoạch kinh doanh chất lượng

Khi xây dựng kế hoạch phát triển kinh doanh, bạn cần đảm bảo nội dung cụ thể, thực tế, có khả năng linh hoạt cao,... Chi tiết về các quy tắc của phương án kinh doanh như sau: 

• Cụ thể và súc tích: Sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, không có thuật ngữ chuyên ngành và tránh mơ hồ. 
• Hiểu rõ thị trường của bạn: Hiểu rõ đối tượng mục tiêu, đối thủ cạnh tranh và xu hướng thị trường. 
• Hãy thực tế: Đặt ra các mục tiêu có thể đạt được và đưa ra dự báo tài chính hợp lý. 
• Có thể linh hoạt điều chỉnh: Thường xuyên cập nhật và sửa đổi kế hoạch khi doanh nghiệp của bạn phát triển. 
• Xem xét đối tượng của bạn: Điều chỉnh kế hoạch theo nhu cầu của các nhà đầu tư tiềm năng, người cho vay hoặc các bên liên quan nội bộ. 
• Tập trung vào việc thực hiện: Đảm bảo kế hoạch của bạn được chuyển thành các bước hành động và hoạt động hàng ngày.

Xem thêm: Mẹo giúp shop buôn bán đắt hàng

Bạn có thể tham khảo các ví dụ về lập kế hoạch kinh doanh của các thương hiệu để có thêm ý tưởng.

6. Những thứ cần chuẩn bị khi lên kế hoạch kinh doanh

Để các bước lập kế hoạch kinh doanh diễn ra thuận lợi, bạn cần chuẩn bị tầm nhìn và sứ mệnh của shop, phân tích thị trường rõ ràng, phân tích SWOT,...:

• Tầm nhìn và sứ mệnh: Tầm nhìn là mục tiêu tổng thể mà doanh nghiệp muốn đạt được trong tương lai, còn sứ mệnh là lý do tồn tại của doanh nghiệp. Hai yếu tố này sẽ giúp xác định được hướng đi và mục tiêu cụ thể cho doanh nghiệp của mình.
• Phân tích thị trường: Nghiên cứu thị trường là bước không thể thiếu nhằm hiểu rõ nhu cầu, xu hướng và đối thủ cạnh tranh. Giúp doanh nghiệp lựa chọn sản phẩm/ dịch vụ phù hợp, xác định thị trường mục tiêu và xây dựng chiến lược Marketing hiệu quả.
• Phân tích SWOT: Phân tích SWOT giúp xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của doanh nghiệp. Từ đó, xây dựng kế hoạch kinh doanh phù hợp với thực tế của doanh nghiệp.
• Kế hoạch sản xuất: Kế hoạch sản xuất sẽ bao gồm các thông tin về nguyên vật liệu, quy trình sản xuất, nguồn nhân lực,...
• Quản trị rủi ro: Doanh nghiệp buộc phải có kế hoạch quản trị rủi ro để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực từ các yếu tố bên ngoài.
• Thời gian và nguồn lực: Lập kế hoạch kinh doanh là một công việc đòi hỏi nhiều thời gian và nguồn lực. Các nhà quản lý cần xác định rõ thời gian và nguồn lực mà mình có thể dành cho việc này.
• Kiến thức và kỹ năng: Đặc biệt là các nhà quản lý, chủ sở hữu, việc trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết để thiết lập kế hoạch kinh doanh là rất quan trọng.
• Sự hỗ trợ từ các chuyên gia: Nếu không có kinh nghiệm trong việc lập kế hoạch kinh doanh, doanh nghiệp có thể nhờ sự hỗ trợ từ các chuyên gia.

Xem thêm: Quy trình bán hàng online cho người mới

7. Đề mục cần có trong bản phương án kinh doanh

Một kế hoạch kinh doanh nên bao gồm tóm tắt điều hành, mô tả công ty, phân tích thị trường, chiến lược tiếp thị và bán hàng, dự báo tài chính và yêu cầu tài trợ. Các yếu tố này cung cấp cái nhìn tổng quan toàn diện về doanh nghiệp, thị trường và khả năng tài chính của doanh nghiệp, rất quan trọng để thu hút các nhà đầu tư và định hướng hoạt động. 

• Tóm tắt: Đây là bản tóm tắt ngắn gọn về toàn bộ kế hoạch, nêu bật sứ mệnh, mục tiêu chính và đề xuất giá trị của công ty. 
• Mô tả công ty: Phần này cung cấp thông tin chi tiết về doanh nghiệp, bao gồm cơ cấu pháp lý, vị trí, lịch sử và tuyên bố sứ mệnh. 
• Phân tích thị trường: Phần này phân tích thị trường mục tiêu, bao gồm quy mô, xu hướng và tiềm năng tăng trưởng cũng như bối cảnh cạnh tranh. 
• Chiến lược tiếp thị và bán hàng: Phần này nêu rõ cách thức doanh nghiệp sẽ tiếp cận thị trường mục tiêu, bao gồm chiến thuật tiếp thị, quy trình bán hàng và chiến lược thu hút khách hàng. 
• Dự báo tài chính: Phần này bao gồm dự báo doanh thu, ngân sách chi phí, dự báo dòng tiền và các báo cáo tài chính khác, chứng minh khả năng tài chính của doanh nghiệp. 
• Yêu cầu tài trợ (nếu có): Nếu kế hoạch kinh doanh là để tìm kiếm tài trợ, phần này sẽ nêu chi tiết số tiền tài trợ cần thiết, cách sử dụng và các điều khoản hoàn trả. 

Ngoài những yếu tố cốt lõi này, một kế hoạch kinh doanh cũng có thể bao gồm:

• Cơ cấu tổ chức và quản lý: Thông tin chi tiết về đội ngũ lãnh đạo và cơ cấu tổ chức. 
• Sản phẩm và dịch vụ: Mô tả những gì doanh nghiệp cung cấp và cách doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu của khách hàng. 
• Kế hoạch hoạt động: Cách thức hoạt động kinh doanh hàng ngày. 
• Phân tích SWOT: Phân tích Điểm mạnh, Điểm yếu, Cơ hội và Thách thức của doanh nghiệp.

Nhìn chung, kế hoạch bán hàng chỉ là một “công cụ đắc lực” cho người bán định hướng cách kinh doanh hợp lý, thay vì mông lung tìm đường hướng bắt đầu, phát triển và mở rộng thương hiệu. Điều quan trọng người bán nên nắm rõ là quyết liệt và kiên trì đến cùng để đạt thành công như mong đợi. 

Hy vọng các bước lập kế hoạch kinh doanh bán hàng mới nhất 2025 trên đây thật sự hữu ích với bạn đọc, nhất là những ai dự định khởi nghiệp kinh doanh trong thời gian tới. Dù bước đầu có thể gặp khó khăn nhưng shop đừng quá lo lắng vì đã có GHN sẵn sàng đồng hành. 

Bài viết liên quan:

• Kinh doanh gì ở Đà Nẵng? Mách bạn các ý tưởng tiềm năng
• Nên kinh doanh gì ở Hà Nội, chi phí tối ưu?
• Kinh doanh online như thế nào hiệu quả cao?