Các mô hình kinh doanh thương mại điện tử và cách lựa chọn phù hợp

Thời đại 4.0 với sự lên ngôi của Internet và sản phẩm công nghệ, đây cũng là điều kiện tạo ra nhiều mô hình kinh doanh thương mại điện tử mới. Trong bài viết sau, mời shop cùng tìm hiểu rõ hơn về các mô hình kinh doanh trong thương mại điện tử để dễ dàng lựa chọn, áp dụng khi muốn bán hàng online nhé.

1. Mô hình kinh doanh thương mại điện tử là gì?

Đây là cách tổ chức hoạt động kinh doanh, trao đổi mua bán giữa bên bán và bên mua thông qua hình thức trực tuyến

Hiện nay có 9 mô hình kinh doanh trong thương mại điện tử là: 

• Doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B).

• Doanh nghiệp với khách hàng (B2C).

• Doanh nghiệp với Chính phủ (B2G).

• Chính phủ với doanh nghiệp (G2B).

• Người tiêu dùng với người tiêu dùng (C2C). 

• Người tiêu dùng với doanh nghiệp (C2B).

• Doanh nghiệp với nhân viên (B2E).

• Chính phủ với Chính phủ (G2G). 

• Chính phủ với người dân (G2C).

Xem thêm: Thương mại điện tử là gì và các lĩnh vực kinh doanh có thể áp dụng

Kinh doanh trên thương mại điện tử giúp tiếp cận người mua nhanh chóng hơn. 

2. Tổng hợp 6 các mô hình kinh doanh thương mại điện tử phổ biến

Dưới đây là những mô hình kinh doanh trực tuyến phổ biến, mời bạn cùng tham khảo:

2.1. B2B (Business to Business)

Là hình thức một doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho doanh nghiệp khác qua môi trường internet. Hiện nay, mô hình kinh doanh thương mại điện tử B2B được chia thành 4 loại là: B2B trung gian, B2B thiên bên mua, B2B hợp tác, B2B thiên bên bán. Chẳng hạn như, B2B trung gian là trang thương mại điện tử Shopee, Tiki,... Các trang này tạo nên khu “chợ điện tử” giúp các doanh nghiệp kết nối với nhau. 

2.2. B2C (Business to Consumer)

B2C được hiểu là doanh nghiệp sẽ cung cấp sản phẩm, dịch vụ đến người tiêu dùng cuối cùng thông qua các kênh trực tuyến của công ty (website, fanpage, nhóm cộng đồng) và web thương mại điện tử. Các doanh nghiệp có sử dụng mô hình kinh doanh B2C trong thương mại điện phải kể đến như Adidas, Nike, Juno, Elise, CoCoon,... 

B2C là mô hình kinh doanh trên thương mại điện tử được nhiều cửa hàng, công ty lựa chọn. 

2.3. B2G (Business to Government)

Mô hình kinh doanh thương mại điện tử B2G là hình thức giao dịch trực tuyến giữa doanh nghiệp và Chính phủ (cơ quan trực thuộc, tổ chức công cộng) nhằm hỗ trợ các các hoạt động liên quan đến nhà nước (giao dịch thanh toán công, thủ tục cấp phép,...). Thông thường, các doanh nghiệp sẽ bán các giải pháp cho Chính phủ như hệ thống quản lý nhân sự, hệ thống quản lý tài chính, hệ thống cập nhật thông tin trực tuyến, giải pháp an ninh, công nghệ trí tuệ nhân tạo,...

2.4. C2C (Consumer to Consumer)

C2C là mô hình kinh doanh mà khách hàng có thể mua và bán (giao dịch) các sản phẩm (dịch vụ) với nhau trên web thương mại điện tử hoặc sàn đấu giá, và cần chi trả một phần chi phí cho trang. Các ví dụ về mô hình này như ChoTot, Facebook, Zalo,... 

2.5. C2B (Consumer to Business)

Mô hình kinh doanh C2B là giao dịch trực tuyến giữa khách hàng và doanh nghiệp, trong đó khách hàng sẽ là người cung cấp sản phẩm (dịch vụ) mang đến giá trị cho doanh nghiệp. Chẳng hạn như, khách hàng có thể sử dụng các trang web như upwork, trang blog viết bài đánh giá cho doanh nghiệp, tiếp thị liên kết từ blog, Google Adsense,...

2.6. C2G (Consumer to Government)

Khi các cá nhân thực hiện trả phí bằng các ứng dụng điện thoại đến Chính phủ và các cơ quan liên quan có nghĩa là người mua đang thực hiện giao dịch với chính phủ qua hình thức trực tuyến. Mọi người thực hiện mô hình C2G này khi nộp thuế trực tuyến, đóng bảo hiểm xã hội trực tuyến, mua hàng online của cơ quan chính phủ đấu giá, đóng học phí, bảo hiểm y tế online,...

3. Có các phương thức phân phối nào dựa trên mô hình kinh doanh thương mại điện tử?

Các phương thức phân phối dựa trên trang thương mại điện tử có thể kể đến như bán lẻ, bán sỉ, tiếp thị liên kết, nhãn riêng, dropshipping,... cụ thể là: 

3.1. Bán lẻ (Retailing)

Bán lẻ là phương thức phân phối mà người bán (nhà sản xuất, doanh nghiệp, đại lý, cửa hàng,...) sẽ bán sản phẩm (dịch vụ) đến đối tượng mua hàng cuối cùng. Người bán có thể lập gian hàng trên trang Facebook, thương mại điện tử, website, ứng dụng điện thoại,... Tại đây, người bán đưa ra chương trình khuyến mãi, giao hàng tận nơi nhằm thu hút khách hàng. 

Các công ty (cửa hàng) đăng sản phẩm trên trang thương mại điện tử kèm theo nhiều chương trình ưu đãi. 

3.2. Bán sỉ (Wholesaling)

Hình thức phân phối này người bán sẽ cung cấp số lượng lớn sản phẩm cho người mua (có chiết khấu). Bán sỉ có thể áp dụng cho các mô hình kinh doanh thương mại điện tử B2B, B2C, C2B. Ngoài ra, người bán có thể định giá bán sỉ và điền giới hạn số lượng cụ thể (nghĩa là bao nhiêu sản phẩm sẽ tính theo giá bán sỉ, ví dụ như lớn hơn 100 sản phẩm) trên website hoặc trang thương mại điện tử.

3.3. Nhãn riêng (Private labeling)

Đối với phương thức này, người bán sẽ thuê một bên thứ 3 để tạo ra sản phẩm theo đúng yêu cầu, thiết kế, công thức đặc biệt,... mà họ tạo ra, và đăng trên kênh thương hiệu. Nhãn riêng sẽ giúp người bán giảm thiểu chi phí nhà máy, nhân công, mà vẫn có sản phẩm, thương hiệu độc quyền và toàn quyền phân phối sản phẩm đó. Các mặc hàng có thể sử dụng hình thức này là giày dép, quần áo, mỹ phẩm, đồ ăn vặt,...

3.4. Nhãn trắng (White labeling)

Nhãn trắng được hiểu là người bán có sản phẩm mang thương hiệu của họ, tuy nhiên sản phẩm được sản xuất và phân phối bởi bên thứ 3 (nhà bán lẻ, đại lý,..). Hình thức này giúp người bán có sản phẩm mang thương hiệu và chất lượng riêng, đồng thời khai thác các tiềm lực từ nhà phân phối giúp tiêu thụ sản phẩm.

3.5. Dropshipping

Với hình thức phân phối Droshopping, người bán không cần phải bảo quản hàng hóa. Việc bảo quản, đóng gói, vận chuyển hàng hóa sẽ được bên thứ 3 thực hiện. Hình thức này giúp người bán hàng giảm bớt áp lực, chi phí quản lý hàng tồn kho, chi phí mặt bằng, vận chuyển hàng hóa, dự trữ và sắp xếp kho hàng.

3.6. Tiếp thị liên kết (Affiliate marketing)

Affiliate marketing là quá trình một cá nhân, người có ảnh hưởng liên kết và kiếm được tiền hoa hồng nhờ vào việc tiếp thị sản phẩm của công ty tới khách hàng thông qua link mua sắm. Phương thức này trong mô hình kinh doanh thương mại điện tử giúp người bán tăng doanh số bán hàng và tiếp cận nhiều khách hàng mục tiêu hơn.

Các cá nhân có thể lập riêng cho mình một trang để giới thiệu các sản phẩm.

3.7. In theo yêu cầu (Print-on-demand)

Người bán sẽ bán các thiết kế theo yêu cầu của khách hàng trên áo thun, cốc, giày, áo hoodie, ốp điện thoại, vải, balo,... Các bản thiết kế này sẽ được gửi đến bên thứ 3 để in ấn và gửi cho khách hàng. Phương thức in theo yêu cầu sẽ giúp khách hàng có được những sản phẩm mình mong muốn và tạo nên nét độc đáo của thương hiệu. 

4. Làm sao để chọn được mô hình kinh doanh trong thương mại điện tử phù hợp?

Để biết được mình nên lựa chọn mô hình kinh doanh nào, shop có thể dựa vào một vài tiêu chí như:

• Xác định khách hàng mục tiêu: Chủ shop cần xác định rõ ràng đối tượng khách hàng là ai, từ đó mới có thể lựa chọn mô hình kinh doanh phù hợp. Ví dụ như nếu là người tiêu dùng (B2C, C2C), doanh nghiệp (C2B, B2B), chính phủ (B2G, C2G),... 

• Hiểu rõ thế mạnh của doanh nghiệp: Trước khi lựa chọn mô hình kinh doanh, bạn nên hiểu rõ điểm mạnh của cửa hàng, doanh nghiệp mình như số vốn, sản phẩm,... Ví dụ như nếu có số vốn ít, kinh doanh nhỏ bạn có thể chọn mô hình C2C, B2C.

• Xác định cách thức kinh doanh để chọn phương thức phân phối: Người bán nên chọn phương thức phân phối phù hợp với mặt hàng đang cung cấp. Nếu các shop đang có nhập hàng từ một nguồn khác thì nên chọn theo phương thức bán lẻ và tập trung vào các hình thức tiếp thị như khuyến mãi, giảm giá, freeship,...

5. Mẹo kinh doanh hiệu quả trên sàn thương mại điện tử

Để có thể kinh doanh thương mại điện tử hiệu quả, các shop cần xác định rõ đối tượng mua hàng mà mình hướng đến, quan tâm chất lượng sản phẩm, xây dựng chính sách khuyến mại, hậu mãi phù hợp,...

Xem thêm: Cách kinh doanh trên sàn thương mại điện tử hiệu quả các shop nên biết

Ngoài ra, việc lựa chọn đơn vị vận chuyển uy tín cũng là một yếu tố quan trọng. Theo đó, đối với bán hàng online, tốc độ giao hàng ảnh hưởng khá lớn đến trải nghiệm mua sắm của khách hàng, vì người mua có tâm lý muốn nhận hàng sớm nhất có thể kể từ khi đặt hàng. Việc giao hàng chậm trễ có thể khiến shop bị “mất điểm” trong mắt khách hàng.

Giao Hàng Nhanh tự hào mang đến dịch vụ giao hàng chuyên nghiệp, đồng hành cùng các shop tối ưu hiệu quả kinh doanh. Dịch vụ GHN nổi bật bởi: 

• Giao hàng nhanh như hỏa tốc, thời gian toàn trình ngắn, nhanh hơn 6 tiếng so với đơn vị vận chuyển khác. Qua đó giúp người mua nhanh chóng nhận hàng trong 24 giờ (nội thành), 1 - 2 ngày (HN-SG), tăng sự uy tín cho người bán. Đặc biệt vào các dịp sale lớn (ngày đôi, sinh nhật sàn thương mại điện tử), việc giao hàng càng cần được chú trọng vì lượng đơn hàng lớn khiến thời gian xử lý và giao chậm hơn so với bình thường. GHN với hệ thống phân loại tự động lớn nhất Việt Nam (khoảng 30.000 đơn/giờ) giúp rút ngắn thời gian xử lý đơn và giao hàng nhanh chóng. 

• Cước phí giao hàng tiết kiệm, nhiều chương trình đồng giá, giúp tiết kiệm chi phí kinh doanh cho chủ shop, chi phí vận chuyển cho người mua. Xem ngay Bảng giá giao hàng tại GHN.

• Chủ shop tạo đơn dễ dàng, sau đó sẽ có bưu tá đến lấy hàng tận nhà. Người bán không cần đến trực tiếp kho của sàn thương mại điện tử để gửi hàng, tiết kiệm thời gian và công sức.

• Có nhiều tiện ích đi kèm như miễn phí lấy hàng, miễn phí giao lại, tính năng Giao thất bại - thu tiền, Giao 1 phần - Trả 1 phần,... giúp hạn chế tỷ lệ hoàn hàng, giảm chi phí phát sinh.

Không chỉ có thời gian giao hàng siêu tốc, GHN còn có cước phí siêu tiết kiệm, phù hợp với shop nhỏ, shop mới kinh doanh.

Shop có thể đăng ký sử dụng dịch vụ của GHN tại https://sso.ghn.vn/.

Hy vọng qua những thông tin trên, shop có thể lựa chọn mô hình kinh doanh thương mại điện tử phù hợp. Chúc các shop kinh doanh thuận lợi, thu lợi nhuận cao!