SME là gì? Cơ hội và thách thức khi là doanh nghiệp SME

1. SME là doanh nghiệp gì? Đặc điểm của doanh nghiệp SME

SME (Small and Medium Enterprise) là thuật ngữ chỉ doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đặc điểm của các doanh nghiệp này là có quy trình kinh doanh nhỏ gọn, tính linh hoạt cao và đóng vai trò quan trọng cho phát triển xã hội (tạo việc làm cho người lao động, phát triển kinh tế địa phương,..). Thời gian gần đây, các doanh nghiệp SME đang ngày càng phát triển. Theo thống kê năm 2024 từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Việt Nam có khoảng 940.078 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó công ty vừa và nhỏ chiếm đến 98%. 

Để hiểu rõ hơn về SME, dưới đây là các đặc điểm của loại hình doanh nghiệp này mà shop nên biết: 

• Quy mô vừa và nhỏ: Các doanh nghiệp SME thường có quy mô nhân sự dưới 200 người, với nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng. Cùng với đó, tổng doanh thu năm trước liền kề không vượt quá 300 tỷ đồng.  
• Cơ cấu tổ chức đơn giản: Thông thường, cơ cấu tổ chức của công ty SME khá đơn giản bao gồm: chủ công ty, giám đốc/quản lý bộ phận và các nhân viên. Tuy nhiên với tính linh hoạt cao nên các công ty SME có thể hoạt động theo mô hình tổ chức khác như: cấu trúc mô hình quản lý phi tập trung, cấu trúc phẳng, mô hình ma trận,... 
• Tập trung phát triển thị trường ngách: Các doanh nghiệp SME chiếm số lượng lớn trong nền kinh tế, khả năng nhiều công ty làm chung một ngành hàng cao hơn, đặc biệt với các ngành hàng tiêu dùng nhanh, dịch vụ du lịch,... Chính vì vậy để tồn tại, tăng mức độ cạnh tranh, nhiều doanh nghiệp SME tìm kiếm và phát triển thị trường ngách.

SME là từ để chỉ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, với nhiều đặc điểm nổi bật như cơ cấu tổ chức đơn giản, nguồn vốn được nhà nước hỗ trợ,...

>> Xem thêm: FMCG là gì? Những thông tin cần biết 

2. Tiêu chí phân loại doanh nghiệp SME là gì? 

Thông thường, việc phân loại doanh nghiệp SME có thể dựa trên quy mô bao gồm các tiêu chí như số lượng nhân viên, doanh thu hàng năm hoặc tổng vốn đầu tư. Cụ thể cách phân loại doanh nghiệp SME như sau: 

Lĩnh vực	Doanh nghiệp siêu nhỏ	Doanh nghiệp nhỏ	Doanh nghiệp vừa
Thương mại, dịch vụ	- Số lao động tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bình quân/năm không nhiều hơn 10 nhân viên.  - Tổng doanh thu của năm không vượt 10 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 3 tỷ đồng.	- Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không nhiều hơn 50 nhân viên.  - Tổng doanh thu của năm không vượt 50 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 20 tỷ đồng.	- Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không nhiều hơn 100 nhân viên.  - Tổng doanh thu của năm không vượt 300 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng.
Nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và công nghiệp, xây dựng	- Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không nhiều hơn 10 nhân viên.  - Tổng doanh thu của năm không vượt 3 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 3 tỷ đồng.	- Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không nhiều hơn 100 nhân viên.  - Tổng doanh thu của năm không vượt 50 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 20 tỷ đồng.	- Số lao động tham gia BHXH bình quân/năm không nhiều hơn 200 nhân viên.  - Tổng doanh thu của năm không vượt 200 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng.

>> Xem thêm: Retail là gì? Mô hình kinh doanh Retail phổ biến 

3. Cơ hội và thách thức hiện nay đối với doanh nghiệp SME

Trong thời điểm kinh tế hội nhập có nhiều nguồn lực để phát triển, các doanh nghiệp SME có nhiều cơ hội và thách thức trong kinh doanh như: 

3.1 Cơ hội

Các công ty vừa và nhỏ tại Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển, thu về lợi nhuận hiệu quả. Điều này là nhờ: 

• Nguồn lao động dồi dào: Theo Cục Thống kê - Tài chính thuộc Cơ quan Thống kê Quốc gia, tính chung trong năm 2024, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên là 53 triệu người, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động là 68,9%. Từ đây có thể thấy, các công ty có đủ nguồn nhân lực để phát triển sản xuất và kinh doanh hiệu quả.  
• Thị trường nội địa phát triển: Thị trường Việt Nam đang ngày càng phát triển, với sự phát triển của nhiều kênh bán hàng mới như sàn thương mại điện tử đã giúp các doanh nghiệp có thêm cơ hội tiếp cận khách hàng hiệu quả. Ngoài ra, người tiêu dùng Việt có chất lượng cuộc sống cao hơn, họ sẵn sàng chi trả cho các sản phẩm, dịch vụ đáp ứng nhu cầu của mình. 
• Nhà nước hỗ trợ vốn kinh doanh: Theo Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ năm 2017 có đưa ra quy định về nguồn vốn hỗ trợ công ty SME kinh doanh hiệu quả. Một số nguồn vốn hỗ trợ doanh nghiệp bao gồm nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước; nguồn vốn tín dụng có hỗ trợ, bảo lãnh của Nhà nước; nguồn vốn hợp pháp từ tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước;...
• Phát triển của khoa học và công nghệ: Hiện nay, các doanh nghiệp SME có thể tiếp cận với công nghệ, khoa học hiện đại phục vụ cho việc tối giản, rút ngắn các quy trình quản lý, phân tích thị trường, báo cáo doanh số, tiếp thị,... Nhờ đó shop có thể tiết kiệm chi phí nhân viên, thực hiện các công việc lặp đi lặp lại. 

Các doanh nghiệp SME tại Việt Nam có thể nhận được nhiều cơ hội trong phát triển kinh doanh như nguồn lao động dồi dào, thị trường trong nước phát triển,...

3.2 Thách thức 

Bên cạnh những cơ hội, các doanh nghiệp SME cũng gặp một số thách thức như: 

• Lỗ hổng trong quy trình quản trị doanh nghiệp: Các doanh nghiệp SME thường hoạt động với mô hình tối giản, tập trung vào thu về lợi nhuận nên cơ cấu quản lý có thể thiếu đi sự chặt chẽ. Điều này khiến người quản lý không thể phát huy tối đa nguồn lực, ảnh hưởng đến hoạt động của công ty. 
• Thị trường có mức độ cạnh tranh cao: Doanh nghiệp SME cần phải cạnh tranh gay gắt với các doanh nghiệp lớn, nguồn lực mạnh mẽ trên thị trường và trong cùng ngành hàng. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải thay đổi mình, tìm kiếm thị trường ngách để có thể tìm kiếm khách hàng và thu về lợi nhuận tối ưu. 
• Khó tiếp cận với chuỗi cung ứng toàn cầu: Các doanh nghiệp vừa và nhỏ không có đủ nguồn vốn, nhân lực, công nghệ, vật tư để có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, hợp tác cùng các tập đoàn lớn. 
• Mục tiêu kinh doanh không rõ ràng: Doanh nghiệp SME thường được quản lý và ra quyết định bởi giám đốc. Do vậy, nếu người quản lý đưa ra mục tiêu kinh doanh, hướng phát triển không rõ ràng hoặc không bắt kịp sự thay đổi của thời đại thì công ty không thể phát triển lâu dài. 

>> Xem thêm: Cập nhật các loại hình doanh nghiệp phổ biến

4. Một số giải pháp giúp doanh nghiệp SME phát triển bền vững

Nếu shop là một doanh nghiệp SME với mong muốn loại bỏ những thách thức, phát triển, gia tăng lợi nhuận hiệu quả thì có thể tham khảo một số giải pháp sau:

4.1 Xác định đúng lợi thế cạnh tranh của shop

Mỗi cửa hàng khi hoạt động trên thị trường đều cần xác định rõ điểm mạnh của mình so với các đối thủ cạnh tranh, điểm nổi bật của sản phẩm/ thương hiệu có thể mang đến lợi ích cho khách hàng. Để xác định đúng lợi thế cạnh tranh, shop có thể dựa trên mô hình SWOT giúp shop đánh giá tình trạng của doanh nghiệp thông qua: Điểm mạnh (Strengths), Điểm yếu (Weaknesses), Cơ hội (Opportunities) và Thách thức (Threats).

Shop muốn xây dựng lợi thế cạnh tranh trên thị trường, tăng doanh số hiệu quả thì cần xác định đúng thế mạnh của cửa hàng so với các đối thủ cạnh tranh. 

4.2 Xây dựng kế hoạch tài chính chi tiết

Với nguồn vốn khiêm tốn, để kinh doanh hiệu quả, chủ shop nên xây dựng kế hoạch tài chính chi tiết bao gồm: chi phí nhập hàng, chi phí dịch vụ (nền tảng, vận chuyển,...), chi phí quảng cáo, vốn xoay vòng,... Dựa trên các thông tin này, shop lập bản kế hoạch chi phí và doanh thu theo từng tháng/ quý/ năm để có thể dễ dàng quản lý dòng tiền. Ngoài ra, shop cũng cần tìm kiếm thêm các nguồn vốn từ chính phủ, tổ chức,... để phát triển thương hiệu, mở rộng quy mô kinh doanh. 

4.3 Quy trình vận hành chặt chẽ 

Chủ shop nên xây dựng quy trình làm việc chặt chẽ, đào tạo nhân viên chuyên nghiệp, từ đó giúp cửa hàng hoạt động hiệu quả, khách hàng hài lòng khi mua sắm. Ngoài ra, với quy trình vận hành chặt chẽ còn giúp chủ shop dễ dàng quản lý hoạt động bán hàng, đưa ra các kế hoạch dài hạn, phát triển cửa hàng lâu dài. Để xây dựng quy trình vận hành chặt chẽ, chủ shop cần: 

• Chủ shop xác định các đầu việc của cửa hàng và phân quyền cho người phụ trách. 
• Người lập kế hoạch liệt kê các bước thực hiện và áp dụng cho toàn bộ nhân viên. 
• Chủ shop định kỳ kiểm tra và thay đổi quy trình để đảm bảo tính phù hợp với cửa hàng. 

4.4 Tham gia thị trường bán hàng đa kênh 

Hiện nay, việc bán hàng đa kênh trên mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, cửa hàng trực tiếp,... đang trở thành xu hướng được nhiều shop lựa chọn. Với ưu điểm tiếp cận tệp khách hàng lớn, phủ sóng cửa hàng khắp mọi nơi giúp chủ shop tăng trưởng lợi nhuận hiệu quả. Ngoài ra, các kênh bán hàng còn hỗ trợ shop đưa ra nhiều chương trình khuyến mãi, quảng cáo,... thu hút khách hàng hiệu quả, tăng tỷ lệ chuyển đổi đơn hàng. 

Cùng với đó, shop nên hợp tác cùng các đơn vị vận chuyển uy tín có cước phí tốt và giao hàng nhanh chóng. Từ đó vừa đảm bảo shop đáp ứng mong muốn nhận hàng sớm của khách hàng, vừa tiết kiệm tối đa chi phí, xây dựng các chương trình tiếp thị, miễn phí vận chuyển.

Giao Hàng Nhanh đơn đi nhanh, cước giá tốt, shop kinh doanh đa nền tảng hiệu quả Giao Hàng Nhanh (GHN) với nhiều năm kinh nghiệm đồng hành cùng nhiều shop bán hàng đa kênh vận chuyển mọi đơn hàng nhanh chóng, an toàn với cước phí tốt. Điều này hỗ trợ shop kinh doanh nhiều kênh hiệu quả, đạt lợi nhuận tối ưu.  Xuyên suốt hành trình phát triển, đơn vị vận chuyển Giao Hàng Nhanh mang đến cho shop nhiều quyền lợi thiết thực như:  Thời gian giao hàng nhanh chóng: Nhờ hệ thống phân loại tự động hiện đại (công suất 2 triệu đơn/ngày), đội ngũ shipper chuyên nghiệp, GHN rút ngắn thời gian giao hàng chỉ từ 24 giờ (đơn nội thành), 1 - 2 ngày (đơn Hà Nội - Sài Gòn). Nhờ đó khách hàng nhận được hàng nhanh chóng, có thiện cảm với shop, tăng lợi thế cạnh tranh hiệu quả. Cước phí tiết kiệm: Bảng giá cước GHN Express với 15,5K/đơn hàng thường, 4K/kg cho 20kg đầu tiên đơn hàng nặng. Điều này giúp shop tiết kiệm chi phí vận chuyển tối đa, đưa ra nhiều chiến dịch bán hàng hiệu quả.  Đối tác của các thương mại điện tử: Công ty Cổ phần Dịch vụ Giao Hàng Nhanh là đối tác nhiều trang thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada,… Qua đó, shop có thể lên đơn, theo dõi hành trình giao hàng dễ dàng và giải quyết vấn đề phát sinh nhanh chóng. Nhiều dịch vụ hỗ trợ: GHN miễn phí lấy hàng tận nơi, miễn phí giao lại 3 lần,... giúp shop tiết kiệm chi phí kinh doanh tối đa, tăng lợi nhuận hiệu quả.  Giao Hàng Nhanh giao đơn hàng cho shop siêu nhanh, giá siêu tốt, đảm bảo người nhận có đơn sớm, hài lòng về trải nghiệm mua sắm.  >> Đăng ký GHN để trải nghiệm dịch vụ vận chuyển hàng đa kênh nhanh và tiết kiệm ngay hôm nay.

5. Doanh nghiệp SME và Startup khác nhau như thế nào? 

Doanh nghiệp SME và Startup là hai mô hình kinh doanh có khái niệm hoàn toàn khác nhau ở nhiều khía cạnh như mục tiêu kinh doanh, quy mô, tốc độ tăng trưởng,... Dưới đây là bảng so sánh SME và Startup shop nên biết để có thể phân biệt được hai mô hình doanh nghiệp này: 

Tiêu chí	Doanh nghiệp SME	Startup
Mục tiêu kinh doanh	Đây là mô hình kinh doanh thử nghiệm với quy mô vừa và nhỏ, tập trung vào sự phát triển bền vững và ổn định.	Phát triển nhanh, đột phá để có thể phát triển thành công ty có quy mô lớn trong ngành.
Quy mô	Vừa, nhỏ hoặc siêu nhỏ.	Nhỏ.
Tốc độ tăng trưởng	Ổn định, thu về lợi nhuận từ những ngày đầu thành lập.	Chậm, công ty cần thời gian hoạt động và tạo nên sự bứt phá để tăng trưởng doanh số nhanh chóng.
Chủ sở hữu	Cá nhân.	Cá nhân hoặc nhóm người, họ sẵn sàng chia cổ phần để có vốn đầu tư.
Yêu cầu vốn	Ít hơn (vốn không vượt quá 100 tỷ đồng).	Nhiều hơn.
Mức độ cạnh tranh	Tương đối cao.	Cao.

6. Một số câu hỏi thường gặp

Bên cạnh câu hỏi SME là gì, nhiều chủ shop còn quan tâm đến một số vấn đề sau: 

6.1 Các ngành hàng SME phổ biến là gì? 

Theo các nhóm ngành nghề cụ thể, công ty SME có thể phát triển ở các ngành hàng phổ biến như phát triển phần mềm, phát triển website - tối ưu SEO, thành lập trường mầm non, nhà hàng, khách sạn, bán lẻ trực tuyến, vận tải hàng hóa,...

6.2 Nguyên nhân khiến doanh nghiệp SME kinh doanh thất bại? 

Doanh nghiệp SME kinh doanh thất bại có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ chủ quan đến khách hàng như không hiểu rõ nhu cầu khách hàng, quy trình quản lý kém, cạnh tranh gay gắt trên thị trường,... 

Trên đây là toàn bộ thông tin giúp chủ shop giải đáp câu hỏi SME là gì, cùng với đó là các bước hướng dẫn shop online là doanh nghiệp SME hoạt động hiệu quả, tăng doanh thu tối ưu. Mong rằng qua những thông tin này có thể giúp shop hiểu rõ hơn về loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ, từ đó xây dựng dựng kế hoạch bán hàng phù hợp với mô hình công ty. 

Bài viết liên quan:

• Hướng dẫn cách sử dụng chat GPT cực dễ cho người mới
• Mẹo hay: Tắt màn hình Youtube vẫn chạy không tốn pin
• Chi tiết các bước hướng dẫn đăng ký chat GPT